Kultura organizacyjna NGO wobec wymagań funduszy strukturalnych
The Organizational Culture of NGOs and the Requirements of the Structural Funds

do pobrania/download PDF

Ewa Cierniak-Szóstak

SŁOWA KLUCZOWE

organizacje pozarządowe, kultura organizacyjna, fundusze strukturalne

KEYWORDS

non-governmental organizations (NGOs), organizational culture, structural funds

STRESZCZENIE

Udział w projektach finansowanych ze środków unijnych bywa postrzegany jako czynnik wymuszający zmiany w kulturze organizacyjnej NGO. Zakłada się, że zmiany obejmują dwa obszary: zarządzanie (z uwagi na przechodzenie organizacji pozarządowych na model projektowego zarządzania swoją działalnością) oraz relacje z otoczeniem społecznym (z uwagi na wymóg partnerstwa lokalnego). Z perspektywy kilku lat doświadczeń można stwierdzić, że skala zmian jest dosyć ograniczona. Po pierwsze, ekspozycji na ten czynnik zmiany jest poddana jedynie część sektora pozarządowego, zdolna spełnić wszystkie kryteria dostępu do tych źródeł finansowania. Po drugie, zderzenie specyficznej kultury organizacyjnej NGO ze sformalizowanymi wymogami zarządzania projektowego wywołuje dwojaki skutek: wymuszony proces profesjonalizacji zarządzania (rozumianej jako adaptacja wzorów zarządzania z sektora rynkowego) przy równoczesnym wykorzystaniu (z sektora publicznego) zabiegów"neutralizujących" te wymagania, które odbierane są jako najbardziej sprzeczne z kulturą organizacyjną NGO.

ABSTRACT

Participation in the Structural Funds is sometimes perceived as a factor that forces NGOs to change their organizational culture. It is assumed that those changes will involve two area: management (owing the adoption of a project-based management approach to their activities) and interactions with their social environment (in consideration of the requirement of local partnership). With the benefit of several years of experience, one may conclude that the scale of the change is fairly limited. First, the exposure to this factor of change affects only one portion of the NGO sector that meets all the eligibility criteria posed by these sources of financing. Secondly, the clash between the specific organizational culture of NGOs with the formalized requirements of project management bring about twofold results: a forces process of professionalization of management (understood as the adoption of management models from the market sector) with the concomitant development (from the public sector) of endaevours that “neutralize” those requirements perceived to constitute the strongest challenge to the organizational culture of NGOs.

LITERATURA / REFERENCES

Drucker P. [1995], Zarządzanie organizacją pozarządową, Fundusz Współpracy, Program Dialog Społeczny – NGO, Warszawa.
Frączak P. [2004], Lokalne partnerstwo – siła nieporozumień, [w:] P. Gliński, B. Lewenstein, A. Siciński (red.), Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: III sektor i wspólnoty lokalne w jednoczącej się Europie, IFiS PAN, Warszawa.
Frączak P. [2009], Ocena jakości polityki kadrowej polskich organizacji pozarządowych, [w:] R. Skrzypiec, P. Frączak, T. Schimanek, Ocena jakości działania organizacji pozarządowych. Ekspertyza na zlecenie Departamentu Pożytku Publicznego Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa, dostępne na: www.dialogspoleczny.engo.pl/files/dialogspoleczny.engo.pl/public/Ryszard/Ekspertyza_raport.pdf (1.03.2011).
Frieske K.W. [2010], Transparentność w działaniach organizacji pożytku publicznego. Raport z badań, Biblioteka pożytku publicznego, IPiSS, Warszawa.
Frieske K.W. [2004], Migotanie rzeczywistości: wieloznaczność „sukcesu” programów społecznej inkluzji, [w:] K.W. Frieske (red.) Utopie inkluzji. Sukcesy i porażki programów reintegracji społecznej, IPiSS, Warszawa.
Gumkowska M., Herbst J. [2006], Dostęp organizacji pozarządowych do funduszy strukturalnych – stan obecny i perspektywy. Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa, dostępne na: www.civicpedia.ngo.pl/files/civicpedia.pl/public/raporty/dostep_NGOs_do_FS.pdf (1.03.2011).
Gumkowska M., Herbst J. [2008], Najważniejsze pytania – podstawowe fakty. Polski sektor pozarządowy, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa, dostępne na: www.civicpedia.ngo.pl/files/civicpedia.pl/public/badania2008.indd.pdf (1.03.2011).
Gumkowska M., Herbst J. [2005], Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych – Raport z badania 2004, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa, dostępne na: www.ngo.pl/files/badania.ngo.pl/public/badania2004/podInter_1a.pdf (1.03.2011).
Hudson M. [1997], Bez zysków i strat. Sztuka kierowania organizacjami sektora pozarządowego, Fundusz Współpracy, Warszawa.
Lipke H., Hryniewiecka A. [2008], Raport. Analiza strategii rozwiązywania problemów społecznych, Instytut Rozwoju Służb Społecznych, Warszawa.
Raport [2010], Raport z badania dotyczącego zarządzania ludźmi w organizacjach pozarządowych zrealizowanego w ramach projektu „Wsparcie dla organizacji pozarządowych działających na rzecz demokracji i społeczeństwa obywatelskiego”, Fundacja Obserwatorium Zarządzania, Nowoczesna Firma, Warszawa, dostępne na: www.z.nf.pl/i_ngo/i_wsparciengo/doc/raport.pdf (2.03.2011).
Rogaczewska M., Tyrowicz J. [2006], Organizacje pozarządowe na rynku pracy – uniwersalne kompetencje czy unikatowe grupy „Rynek Pracy”, nr 1, Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej, Warszawa.
Rymsza A. [2006], Bariery rozwoju przedsiębiorczości społecznej w Polsce w świetle kultury organizacyjnej III sektora, „Ekonomia Społeczna teksty”, dostępne na: www.ekonomiaspoleczna.pl/files/ekonomiaspoleczna.pl/public/Biblioteka/2006.30. pdf (2.03.2011).
Skrzypiec R., Frączak P., Schimanek T. [2009], Ocena jakości działania organizacji pozarządowych. Ekspertyza na zlecenie Departamentu Pożytku Publicznego Ministerstwa Pracy i polityki Społecznej, Warszawa, dostępne na: www.dialogspoleczny. engo.pl/files/dialogspoleczny.engo.pl/public/Ryszard/ Ekspertyza_raport.pdf (1.03.2011).
Trawkowska D. [2007], Działania pozorne w pomocy społecznej. Przypadki (i przypadłość) pracy socjalnej, „Problemy Polityki Społecznej”, nr 10.
Tyrakowski M. [2007], Rola organizacji pozarządowych w rozwiązywaniu problemów społecznych, ZNNE, WSIiZ, Warszawa.
Woźniak Z. [2002], Między rywalizacją a partnerstwem. Bariery współpracy władz publicznych z organizacjami pozarządowymi, [w:] P. Gliński, B. Lebenstein, A. Siciński (red.), Samoorganizacja społeczeństwa polskiego: trzeci sektor, IFiS PAN, Warszawa.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Cierniak-Szóstak E. [2011], Kultura organizacyjna NGO wobec wymagań funduszy strukturalnych, "Ekonomia Społeczna", nr 1, s. 41-52.