Kapitał społeczny oraz organizacje pozarządowe wobec negatywnych skutków pandemii COVID-19

Social capital and NGOs toward negative effects of COVID-19 pandemic

do pobrania/download PDF

Danuta Stawasz, prof. dr hab.
ORCID: 0000-0003-4643-9409
Katedra Zarządzania Miastem i Regionem
Wydział Zarządzania
Uniwersytet Łódzki
ul. Matejki 22/26, 90-237 Łódź
e-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. 

Dorota Sikora-Fernandez, dr
ORCID: 0000-0002-4425-0437
Katedra Zarządzania Miastem i Regionem
Wydział Zarządzania
Uniwersytet Łódzki
ul. Matejki 22/26, 90-237 Łódź
e-mail: This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it. 

DOI: 10.15678/ES.2020.2.06

SŁOWA KLUCZOWE

pandemia, organizacje pozarządowe, współpraca, kapitał społeczny

KEYWORDS

pandemic, NGOs, cooperation, social capital

STRESZCZENIE

Pandemia COVID-19 jest zagrożeniem w wymiarze globalnym, związanym z przetrwaniem gatunku ludzkiego, którą można określić jako naruszenie względnej równowagi w funkcjonowaniu społeczeństw i gospodarek wszystkich krajów świata. Jej negatywne skutki będą odczuwalne przez wiele lat i mogą doprowadzić do trwałych zmian w funkcjonowaniu gospodarki i społeczeństwa. Celem niniejszego rozdziału jest podjęcie dyskusji wokół kapitału społecznego w kontekście jego roli i znaczenia w przezwyciężaniu sytuacji kryzysowych. Ponadto rozważania koncentrują się wokół znaczenia organizacji pozarządowych w budowaniu tego kapitału. Ważnym wątkiem jest również identyfikacja działań organizacji pozarządowych, jakie mogły pomóc w walce z zagrożeniami w pierwszych miesiącach pandemii. Analiza tych działań prowadzi do wniosków, iż w Polsce niedostateczna współpraca między władzami publicznymi a organizacjami pozarządowymi nie przyczynia się do wzrostu poziomu kapitału społecznego. Istnieje zatem potrzeba określenia jego poziomu oraz oceny jakości jego funkcjonowania.

ABSTRACT

The COVID-19 pandemic is a global threat to the survival of the human species, which can be described as a violation of the relative balance in the functioning of the societies and economies of all countries of the world. Its negative effects will be felt for many years and may lead to permanent changes in the functioning of economy and society. The aim of this chapter is to discuss social capital in the context of its role and importance in overcoming crisis situations. Moreover, the discussion focuses on the importance of non-governmental organizations in building this capital. An important thread is also the identification of activities of non-governmental organizations that could help in fighting the threats in the first months of the pandemic. The analysis of these activities leads to the conclusion that in Poland insufficient cooperation between public authorities and NGOs does not contribute to the growth of social capital. Therefore, there is a need to determine its level and assess the quality of its functioning.

LITERATURA / REFERENCES

Bogacz-Wojtanowska, A. (2013). Zdolności organizacyjne a współdziałanie organizacji pozarządowych. Kraków: Instytut Spraw Publicznych Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie.
Budd, J., Miller, B.S., Manning E.M., Lampos, V., Zhuang, M., Edelstein, M., Rees, G., Emery, V.C., Stevens, M.M., Keegan, N., Short, M.J., Pillay, D., Manley, E., Cox, I.J., Heymann D., Johnson A.M., McKendry, R.A. (2020). Digital technologies in the public-health response to COVID-19. Nature Medicine, 26, 1183–1192. https://doi.org/10.1038/s41591-020-1011-4
Chodkiewicz, J., Talarowska, M., Miniszewska, J., Nawrocka, N., Bilinski, P. (2020). Alcohol Consumption Reported during the COVID-19 Pandemic: The Initial Stage. International Journal of Environmental Research and Public Health, 17, 4677. https://doi.org/10.3390/ijerph17134677.
Fazlagić, J. (2018). Kapitał społeczny, W: (red.) I. Wieczorek, J. Szymanek, Słownik pojęć w administracji publicznej. Łódź: Narodowy Instytut Samorządu Terytorialnego.
Fukuyama, A. (1997). Zaufanie. Kapitał społeczny a droga do dobrobytu, PWN, Warszawa.
Gov.pl, https://www.gov.pl/web/oecd/skutki-covid-19-dla-polskiej-gospodarki (data dostępu: wrzesień 2020 r.).
Handy, Ch.B. (1992). Types of Voluntary Organizations, [w:] Batsleer J., Conforth C., Paton R. (red.) Issues in Voluntary and Non-profit Management, Addison-Wesley Publishing Company.
KE, https://ec.europa.eu/info/live-work-travel-eu/health/coronavirus-response/jobs-and-economy-during-coronavirus-pandemic_pl (data dostępu: wrzesień 2020 r.).
Kummitha, R.K.R. (2020). Smart technologies for fighting pandemics: The techno- and human- drivenapproaches in controlling the virus transmission. Government Information Quarterly, 37(3), 101481, 1-11. https://doi.org/10.1016/j.giq.2020.101481.
Mikołajczyk, D. (2019). Sprawność terytorialnego systemu zarządzania kryzysowego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Olejniczak, P. (2015). Kapitał pomostowy mieszkańców Nadodrza we Wrocławiu, W: (red.) A. Wolaniuk, Współczesne czynniki i bariery rozwoju miast. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Portal Komunalny, https://portalkomunalny.pl/koronawirus-ma-pozytywny-wplyw-na-srodowisko-oceniajanaukowcy-401482/ (data dostępu: wrzesień 2020 r.).
Putnam, R.D. (1995). Demokracja w działaniu. Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Radziewicz-Winnicki, I. (2009). Ideologia a partycypacja społeczna. Rola i znaczenie kapitału społecznego, W: (red.) K. Marzec-Holka przy współpracy H. Guzy-Steinke. Kapitał a nierówności kumulacja i redystrybucja. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Raport z badań Stowarzyszenia Klon/Jawor „2020 Organizacje pozarządowe wobec pandemii” opracowany przez B. Charycką i M. Gumkowską, Warszawa, maj 2020, https://api.ngo.pl/media/get/135421, (data dostępu 30.09.2020r.)
Sierocińska, K. (2011). Kapitał społeczny, definiowanie, pomiar i typy, Studia Ekonomiczne, 1 (LXVIII), 69–86.
UDPP, Ustawa z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, Dz. U. z 2019 r. poz. 688, 150 i 2020 oraz 2020, poz. 284.
USG, Ustawa z dnia 8 marca 1990r. o samorządzie gminnym, Dz. U. 2020, poz. 713.
Walukiewicz, S. (2010) Kapitał ludzki, Instytut Badań Systemowych PAN, Warszawa.
Wilkin, J. (2016). Instytucjonalne i kulturowe podstawy gospodarowania. Humanistyczna perspektywa ekonomii, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.
Witczak-Roszkowska D. (2016). Kapitał ludzki i kapitał społeczny w rozwoju i wzroście gospodarczym. W: (red.) J. Kot, Współczesne aspekty współczesnej gospodarki. Kielce: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej.
Zamorska, K. (2012). Dostęp do praw społecznych a kapitał ludzki i społeczny, W: (red.) D. Moroń. Kapitał ludzki i społeczny. Kreowanie i zarządzanie. Wrocław: Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Stawasz, D., Sikoro-Fernandez, D. (2020). Kapitał społeczny oraz organizacje pozarządowe wobec negatywnych skutków pandemii COVID-19. W: M. Ćwiklicki, K. Sienkiewicz-Małyjurek, (red.). Ekonomia Społeczna. Przedsiębiorczość społeczna w czasie kryzysu (s. 64–77). Kraków: Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. https://doi.org/10.15678/ES.2020.2.06.