PES-012018-06-JW

Kapitał demograficzny, ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionalnego
Demographic, human and social capital as factors of regional development

do pobrania/download PDF

Justyna Wieczerzak
Katedra Geografii Społeczno-Ekonomicznej
Wydział Oceanografii i Geografii
Uniwersytet Gdański
ul. Bażyńskiego 8
80-309 Gdańsk
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15678/ES.2018.1.06

SŁOWA KLUCZOWE

nierówności rozwojowe, kapitał demograficzny, model potencjału, polityka regionalna

KEYWORDS

inequities of growth, demographic capital, potential model, regional policy

STRESZCZENIE

Rozwój regionalny jest współcześnie postrzegany jako wieloaspektowy proces, wykorzystujący komponenty, właściwości i zdarzenia zachodzące w przestrzeniach. Kierunek i dynamika rozwoju są uzależnione od wielu czynników. Zdiagnozowanie czynników endogenicznych i egzogenicznych ma duże znaczenie. Podstawą jest aktywizacja zasobów miękkich, na które składają się kapitał ludnościowy, ludzki i społeczny. Artykuł przedstawia definicje i różnice pomiędzy kapitałem demograficznym, ludzkim i społecznym jako czynników rozwoju regionalnego. Ważnym zagadnieniem, na które wskazuje autor, jest ocena jakości kapitału w przestrzeni, pozwalająca oszacować zaopatrzenie w możliwości rozwojowe wybranego terytorium oraz zidentyfikować ewentualne nierówności. Celem artykułu jest odpowiedź na pytania: Czym jest kapitał ludnościowy, a czym ludzki i społeczny? Jakie są sposoby mierzenia lub podejścia do mierzenia tych kapitałów? Jaki wpływ mają te kapitały na rozwój regionalny?

ABSTRACT

Regional development is currently perceived as a multifaceted process, using components, properties and events occurring in spaces. The direction and dynamics of development depend on many factors. Diagnosing endogenous and exogenous factors is very important. The basis is the activating of soft resources, which consists of population, human and social capital. The article presents definitions and differences between demographic, human and social capital as factors of regional development. An important issue indicated by the author is the assessment of capital quality in space, allowing to estimate the supply of development opportunities of the selected territory and identify the inequalities. The aim of the article is to answer the following questions: what is population capital, and what is human and social capital? What are the methods of measuring or the approach to measuring these capitals? What impact do these capitals have on regional development?

LITERATURA / REFERENCES

Barczykowska A. (2009). „Zróżnicowanie kapitału społecznego w środowisku wielkomiejskim”, w: K. Marzec-Holka (red.), Kapitał Społeczny a nierówności – kumulacja i redystrybucja (s. 181–193). Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Bourdieu P. (1985). „The Forms of Capital”, w: J.G. Richardson (red.), Handbook of Theory for the Sociology of Education. New York: Greenwood.
Butkiewicz-Schodowska A. (2015). „Kapitał ludzki we współczesnym zarządzaniu przedsiębiorstwami”, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Współczesne Problemy Ekonomiczne, nr 11, s. 115–123.
Castells M. (2010). The Rise of the Network Society. United Kingdom: Willey & Blackwell Publishing. John Wiley & Sons Ltd.
Churski P. (2014). „The polarization-diffusion model in the changes to the cohesion policy – the consequences to the direction of the growth policy”, w: P. Churski (red.), The social and economic growth vs. the emergence of economic growth and stagnation areas (s. 13–27). Poznań: Bogucki Wydawnictwo Naukowe.
Cichy K. (2005). „Kapitał ludzki w modelach i teorii wzrostu gospodarczego”, Zeszyty Studiów Doktoranckich / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, nr 23, s. 5–46.
Coleman J.M. (1988). „Social Capital in the Creation of Human Capital”, American Journal of Sociology, vol. 94, Supplement: Organizations and Institutions: Sociological and Economic Approaches to the Analysis of Social Structure, s. 95–120.
Czajkowski Z. (2012). Kapitał ludzki – pojęcie i miary. Warszawa: Szkoła Główna Handlowa, Kolegium Gospodarki Światowej, Instytut Gospodarki Światowej.
Czyż T. (2002). „Zastosowanie modelu potencjału w analizie zróżnicowania regionalnego Polski”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 2–3, s. 5–14.
Działek J. (2011). „Kapitał społeczny – ujęcia teoretyczne i praktyka badawcza”, Studia Regionalne i Lokalne, nr 3(45), s. 100–118.
European Central Bank (2017). https://www.ecb.europa.eu/press/pr/date/2016/html/index.en.html (dostęp: 04.11.2017).
Florczak W. (2009). „Koncepcja wzrostu endogenicznego i gospodarki opartej na wiedzy w naukach ekonomicznych”, Studia Prawno-Ekonomiczne, t. LXXX, s. 215–239.
Frykowski M., Starosta P. (2008). „Kapitał społeczny i jego użytkownicy”, Przegląd socjologiczny, nr 57(1), s. 31–62.
Głuszczuk D. (2011). „Istota rozwoju regionalnego i jego determinanty”, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Ekonomia, nr 5(17), s. 68–80.
Harvey D. (2012). Bunt miast. Prawo do miasta i miejska rewolucja. Warszawa: Fundacja Bęc zmiana.
Herbst M. (2007). Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój regionalny. Warszawa: Scholar.
Hirschman A.O. (1958). The Strategy of Economic Development. Connecticut: Yale University Press.
Holzer J.Z. (2003). Demografia, wyd. VI, zmienione. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne.
Jacobs J. (1961). The Death and Life of Great American Cities. New York: Random House.
Janc K. (2009). Zróżnicowanie przestrzenne kapitału ludzkiego i społecznego w Polsce. Wrocław: Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego Uniwersytetu Wrocławskiego.
Kleer J. (2017). Świat w kawałkach, 24 lipca, http://www.sprawynauki.edu.pl/archiwum/dzialy-wydelektron/306-prognozwanie-el/3673-swiat-wkawalkach (dostęp: 31.08.2017).
Kłosowski W., Warda J. (2001). Wyspy szans. Jak budować strategie rozwoju lokalnego? Bielsko-Biała: Warda & Kłosowski Consulting.
Kotarski H. (2013). Kapitał ludzki i kapitał społeczny a rozwój województwa podkarpackiego. Rzeszów: Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego.
Krzyminiewska G. (2013). „Nierówności a rozwój społeczny świata”, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 139, s. 50–59.
Leigh N., Blakely E. (2017). Planning of local economic development. Theory and practice. California: SAGE Publications.
Makuch M. (2014). „Kapitał ludzki jako determinanta rozwoju społecznego. Zarys problemu z perspektywy regionu”, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, nr 167, s. 55–61.
Marks K., Engles F. (1960). Dzieła wybrane, tom 1, wyd. I. Warszawa: Książka i Wiedza.
Mikuła-Bączek E. (2007). „Oddziaływanie nierówności społecznych na wzrost gospodarczy w obszarze kapitału ludzkiego: aspekty teoretyczne”, Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy, nr 11, s. 223–233.
Noworól A. (2013). „Zarządzanie rozwojem w kontekście nowej polityki regionalnej”, Studia Ekonomiczne / Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach, nr 169, Zarządzanie publiczne: koncepcje, metody, techniki, s. 157–167.
Okólski M. (2003). Demografia. Podstawowe pojęcia, procesy i teorie w encyklopedycznym zarysie. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR.
Putnam R.D. (1995). Demokracja w działaniu. Kraków: Znak.
Rokicka E. (2012). „Kapitał ludzki – sens teoretyczny”, w: P. Starosta (red.), Zróżnicowanie zasobów kapitału ludzkiego i społecznego w w regionie łódzkim. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
Rokicka E., Woźniak W. (2016). W kierunku zrównoważonego rozwoju. Koncepcje, interpretacje, konteksty. Łódź: Katedra Socjologii Ogólnej, Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny Uniwersytetu Łódzkiego.
Rosińska M. (2007). „Kapitał ludzki podstawą budowania przewagi konkurencyjnej współczesnych przedsiębiorstw”, w: J. Bogdanienko, M. Kuzel, I. Sobczak (red.), Uwarunkowania budowania konkurencyjności przedsiębiorstw w otoczeniu globalnym (s. 11–20). Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek.
Rozsohazy R. (1988). Le developpement des communautes. Louvain-la-Neuve: CIACO Editour.
Rutkowski W. (2017). Ekonomia nierówności (rozm. przepr. A. Laszkowska), 27 lipca, http://www.sprawynauki.edu.pl/archiwum/dzialy-wyd-elektron/312-ekonomia-el3/3682-ekonomia-nierownosci (dostęp: 13.08.2017).
Rymsza A. (2007). „Klasyczne koncepcje kapitału społecznego”, w: T. Kaźmierczak, M. Rymsza (red.), Kapitał społeczny. Ekonomia społeczna. Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Sagan I. (2013). „Wykład wprowadzający”, w: Zarządzanie rozwojem miast o zmniejszającej się liczbie mieszkańców (w kontekście perspektywy finansowej 2014–2020) [oprac. N. Szajewska, M. Lipińska] (s. 73–81). Warszawa: Senat Rzeczypospolitej Polskiej, Kancelaria Senatu.
Samul J. (2013). „Definicje kapitału ludzkiego w ujęciu porównawczym”, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczo-Humanistycznego w Siedlcach. Administracja i Zarządzanie, t. 23, nr 96, s. 195–204.
Shultz T. (1968). Human Capital in the International Encyclopedia of the Social Sciences, vol. 6. New York.
Sztompka P. (2007). Zaufanie: fundament społeczeństwa. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Sztompka P. (2016). Kapitał społeczny: teoria przestrzeni międzyludzkiej. Kraków: Wydawnictwo Znak.
Sztumski J. (2009). „Kapitał społeczny jako przejaw kapitalizacji ludzi”, w: K. Marzec-Holka (red.), Kapitał społeczny a nierówności – kumulacja i redystrybucja. Bydgoszcz: Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego.
Tittenbrun J. (2012). Gospodarka w społeczeństwie. Zarys socjologii gospodarki i socjologii ekonomicznej w ujęciu strukturalizmu socjoekonomicznego. Poznań: Zysk i Ska.
Trejtowicz M. (2007). „Dynamika dobrostanu psychicznego. Eksploracja danych z badań Diagnoza społeczna”, Psychologia Społeczna, t. 2, nr 01 (03), s. 66–81.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Wieczerzak J. (2018). „Kapitał demograficzny, ludzki i społeczny jako czynniki rozwoju regionalnego”, Ekonomia Społeczna, nr 1, s. 68-79, https://doi.org/10.15678/ES.2018.1.06.
 

 

PES-022018-01-AP

Trajektoria zmian przedsiębiorczości społecznej w Polsce
Trajectory of changes in social entrepreneurship in Poland

do pobrania/download PDF

Agnieszka Pacut
Katedra Gospodarki Publicznej
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
ul. Rakowicka 16, 31-510 Kraków
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15678/ES.2018.2.01

SŁOWA KLUCZOWE

przedsiębiorczość społeczna, rozwój, trajektoria zmian, czynniki rozwoju, otoczenie instytucjonalne

KEYWORDS

social entrepreneurship, development, trajectory of changes, development factors, institutional environment

STRESZCZENIE

W artykule skoncentrowano się na przedstawieniu trajektorii zmian przedsiębiorczości społecznej w Polsce, akcentując temporalny i procesualny charakter zjawiska. Celem artykułu jest opis przebiegu rozwoju przedsiębiorczości społecznej w perspektywie makro oraz identyfikacja na tej podstawie czynników, które mogą determinować jej rozwój, stanowiąc tym samym przedmiot dalszej refleksji teoretycznej. Tekst bazuje na kwerendzie literatury z zakresu przedsiębiorczości społecznej i jej analizie. Rozważania prowadzą do wniosku, że w analizie zjawiska ważne miejsce ma dziedzictwo historyczne oraz czynniki prawno-instytucjonalne. Tym samym wskazano na rolę otoczenia instytucjonalnego jako ważnej zmiennej determinującej rozwój przedsiębiorczości społecznej.

ABSTRACT

The article focuses on presenting the trajectory of changes in social entrepreneurship in Poland, emphasizing the temporal and processual nature of the phenomenon. The purpose of the article is to describe the development of social entrepreneurship in the macro perspective and to identify on this basis the factors that may determine its development, thus being the subject of further theoretical reflection. The text is based on a literature inquiry in the field of social entrepreneurship and its analysis. The considerations lead to the conclusion that in the analysis of the phenomenon, historical heritage and legal and institutional factors have an important place. Thus, the role of the institutional environment as an important variable determining the development of the social entrepreneurship was indicated.

LITERATURA / REFERENCES

Ciepielewska-Kowalik A., Pieliński B., Starnawska M., Szymańska A. (2015). „Social Enterprise in Poland: Institutional and Historical Context”, ICSEM Working Papers, No 11, Liege: The International Comparative Social Enterprise Models.
Defourny J., Develtere P. (2008). „Ekonomia społeczna: ogólnoświatowy trzeci sektor”, w: J.J. Wygnański (wybór tekstów), Przedsiębiorstwo społeczne. Antologia kluczowych tekstów (s. 13–41). Warszawa: Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych.
Estrin S., Mickiewicz T., Stephan U. (2013). „Entrepreneurship Social Capital, and Institutions: Social and Commercial Entrepreneurship across Nations”, Entrepreneurship Theory and Practice, Vol. 37(3), s. 479–504.
Frączak P. (2006). „Szkic do historii ekonomii społecznej w Polsce”, w: Raport Otwarcia projektu „W poszukiwaniu polskiego modelu ekonomii społecznej”. Warszawa: Fundacja Inicjatyw Społeczno-Ekonomicznych.
Gosk I. (2010). „Wsparcie ekonomii społecznej w Programie Operacyjnym Kapitał Ludzki”, Trzeci Sektor, nr 21, s. 44–50.
Hoogendoorn B., Hartog C. (2011). Prevalence and determinants of social entrepreneurship at the macrolevel, EIM Research Reports, https://core.ac.uk/download/pdf/6480306.pdf (dostęp: 30.07.2017).
Kaźmierczak T. (2007). „Zrozumieć ekonomię społeczną”, w: T. Kaźmierczak, M. Rymsza (red.), Kapitał społeczny. Gospodarka społeczna (s. 93–126). Warszawa: Fundacja Instytut Spraw Publicznych.
Kerlin J.A. (2013). „Defining social enterprise across different contexts: A conceptual framework based on institutional factors”, Nonprofit and Voluntary Sector Quarterly, Vol. 42(1), s. 84–108.
Kerlin J.A. (2017). Shaping social enterprise: Understanding institutional context and influence. Bingley: Emerald Publishing Limited.
Konecki K.T. (2000). Studia z metodologii badań jakościowych. Teoria ugruntowana, Wydanie I. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.
Lehner O.M. (2012). Social Entrepreneurship Perspectives. Triangulated Approaches to Hybridity. Jyväskylä: Jyväskylä Studies in Business and Economics.
Leś E. (2001). Zarys historii dobroczynności i filantropii w Polsce. Warszawa: Prószyński i S-ka.
Leś E. (2005). „Nowa ekonomia społeczna. Wybrane koncepcje”, Trzeci Sektor, nr 2, s. 36–44.
Leś E. (2006). „Wprowadzenie”, w: M. Ołdak, E. Leś (red.), Z teorii i praktyki gospodarki społecznej (s. 5–14), Tom 1. Warszawa: Collegium Civitas Press.
Leś E. (2008). „Gospodarka społeczna i przedsiębiorstwo społeczne. Przegląd koncepcji i dobrych praktyk”, w: E. Leś (red.), Gospodarka społeczna i przedsiębiorstwo społeczne. Wprowadzenie do problematyki (s. 37–56). Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Leś E. (2013). Organizacje non profit w nowej polityce społecznej w Polsce na tle europejskim. Warszawa: Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR.
Małecka-Łyszczek M. (2017). Współpraca administracji publicznej z podmiotami ekonomii społecznej. Aspekty prawnoadministracyjne. Warszawa: Wolters Kluwer.
Manifest Ekonomii Społecznej (2008). Gdańsk, www.ekonomiaspoleczna.pl/files/ekonomiaspoleczna.pl/public/manifest_ekonomii_spolecznej.pdf (dostęp: 20.05.2017).
Piechowski A. (2008). „Gospodarka społeczna i przedsiębiorstwo społeczne w Polsce. Tradycja i przykłady”, w: E. Leś (red.), Gospodarka społeczna i przedsiębiorstwo społeczna. Wprowadzenie do problematyki (s. 13–36).
Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego.
Piechowski A. (2013). „Wkład spółdzielczości w odzyskanie niepodległości”, w: T. Skoczek (red.), Spółdzielczość w budowie społeczeństwa obywatelskiego – historia i współczesność (s. 49–62). Warszawa: Muzeum Niepodległości w Warszawie.
Płonka M. (2015). „Ekonomia społeczna a koncepcje polityki społecznej państwa”, Ekonomia Społeczna, nr 2, s. 85–100.
Praszkier R., Zabłocka-Bursa A., Józwik E. (2014). Social Enterprise, Social Innovation and Social Entrepreneurship in Poland: A National Report. University of Warsaw, EFESEIIS, www.fp7-efeseiis.eu/nationalreport-poland (dostęp: 30.07.2018).
Roy M.J., McHugh N., Huckfield L., Kay A., Donaldson C. (2015). „The most supportive environment in the world’? Tracing the development of an insttutional‘ecosystem’ for social enterprise”, Voluntas, vol. 26(3), s. 777–800.
Rymsza A. (2010). „Wstęp do wydania polskiego”, w: J. Mair, J. Robinson, K. Hockerts (red.), Przedsiębiorczość społeczna (s. 9–12). Warszawa: Wydawnictwo Wyższej Szkoły Pedagogicznej TWP w Warszawie.
Rymsza M. (2007a). „Druga fala ekonomii społecznej w Polsce a koncepcja aktywnej polityki społecznej”, w: T. Kaźmierczak, M. Rymsza (red.), Kapitał społeczny. Ekonomia społeczna (s. 175–189). Warszawa: Instytut Spraw Publicznych.
Rymsza M. (2007b). „Trzeci sektor a druga fala ekonomii społecznej w Polsce”, Trzeci Sektor, nr 9, s. 2–8. Sprawozdanie z realizacji Krajowego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej za okres sierpień 2014 – grudzień 2015 (2017). Warszawa: Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej.
Stronkowski P., Andrzejewska M., Łubian K., Cyran-Juraszek K., Matejczuk A. (2013). Badanie ewaluacyjne pt. Ocena wsparcia w obszarze ekonomii społecznej udzielonego ze środków EFS w ramach POKL. Warszawa: Coffey International Development.
Śliwiński A. (2013). „Spółdzielczość w Polsce w świetle ekonomii społecznej”, w: T. Skoczek (red.), Spółdzielczość w budowie społeczeństwa obywatelskiego – historia i współczesność (s. 113–118), Warszawa: Muzeum Niepodległości w Warszawie.
The best countries to be a Social Entrepreneur 2016 (2016). Thomson Reuters Foundation, http://poll2016.trust.org/ (dostęp: 30.07.2018).
Urbano D., Ferri E., Peris-Ortiz M., Aparicio S. (2017). „Social entrepreneurship and institutional factors: A literature review”, w: M. Peris-Ortiz, F. Teulon, D. Bonet-Fernandez (red.), Social Entrepreneurship in Non-Profit and Profit Sectors. Theoretical and Empirical Perspectives (s. 9–30). International Studies in Entrepreneurship, vol. 36. Springer International Publishing.
Urbano D., Toledano N., Soriano D.R. (2010). „Analyzing social entrepreneurship from an institutional perspective: Evidence from Spain”, Journal of Social Entrepreneurship, Vol. 1(1), s. 54–69.
Wilkin J. (2016). Instytucjonalne i kulturowe podstawy gospodarowania. Humanistyczna perspektywa ekonomii. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar.
Zybała A. (2015). „Społeczeństwo obywatelskie i polityka publiczna”, Społeczeństwo Obywatelskie. Badania. Praktyka. Polityka, nr 2 (1–2), s. 35–53.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Pacut A. (2018). „Trajektoria zmian przedsiębiorczości społecznej w Polsce”, Ekonomia Społeczna, nr 2, s. 7-15, https://doi.org/10.15678/ES.2018.2.01.
 

 

PES-022018-02-MML

Ekonomia potencjału i oczekiwań – wybrane uwagi na tle Krajowego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej
Economy of potential and expectations: Selected remarks on the background of the National Program for the Development of Social Economy

do pobrania/download PDF

Magdalena Małecka-Łyszczek
Katedra Prawa Publicznego
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
ul. Rakowicka 16, 31-510 Kraków
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15678/ES.2018.2.02

SŁOWA KLUCZOWE

Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej, ekonomia społeczna, ekonomia solidarna, sieci współpracy

KEYWORDS

National Programme for Social Economy Development, social economy, solidarity economy, cooperation networks

STRESZCZENIE

Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej to dokument operacyjno-wdrożeniowy, w którym dostrzeżono i wyeksponowano potencjał (pakiet możliwości) stwarzany przez rozwiązania z obszaru ekonomii społecznej zarówno dla obywateli, jak i dla władz publicznych. Jednocześnie Program ten pokazuje szerokie spektrum oczekiwań formułowanych w stosunku do sektora ekonomii społecznej. Stąd niniejszy tekst poświęcono uchwyceniu zasadniczych uregulowań tego kompleksowego dokumentu, który w momencie jego tworzenia umożliwił inwentaryzację istniejących rozwiązań w obszarze ekonomii społecznej w naszym kraju, jak i wskazał projektowane rozwiązania na przyszłość. Zwrócono również uwagę na planowane rozwinięcie, doprecyzowanie i zmodyfikowanie założeń Programu.

ABSTRACT

The National Program for the Development of Social Economy is an operational and implementation document that has perceived and exposed the potential (package of possibilities), which solutions in the area of social economy create for both citizens and public authorities. At the same time, this program shows a wide spectrum of expectations formulated in relation to the social economy sector. Therefore, this text is devoted to capturing the basic regulations of this comprehensive document, which at the time of its creation made it possible to make an inventory of existing solutions in the area of social economy in Poland, and pointed out the proposed solutions for the future. Attention was also paid to the planned development, refinement and modification of the Program assumptions.

LITERATURA / REFERENCES

Blicharz J. (2017). „Ekonomia społeczna jako forma aktywności społecznej”, w: J. Blicharz, L. Zacharko (red.), Trzeci sektor i ekonomia społeczna. Uwarunkowania prawne. Kierunki działań. Wrocław: E-Wydawnictwo. Prawnicza i Ekonomiczna Biblioteka Cyfrowa.
Chaves R., Demoustier D. (2013). The Emergence of the Social Economy in Public Policy. An international Analysis. Bruxelles: Peter Lang.
Europa 2020. Strategia na rzecz inteligentnego i zrównoważonego rozwoju sprzyjającego włączeniu społecznemu (2010). Komunikat Komisji Europejskiej, COM (2010) 2020 wersja ostateczna z 3 marca 2010 r.
Goś-Wójcicka K. (2018). Usługi integracji społeczno-zawodowej na poziomie NTS 4. Praca badawcza w ramach PO PT. Warszawa: GUS, http://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultstronaopisowa/6150/1/1/1._prezentacja_popt_integracja_spoleczno_zawodowa.pdf (dostęp: 18.12.2018).
Górnicka K. (2016). „Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej jako dokument strategiczny. Założenia-treść-recepcja”, Ekonomia Społeczna, nr 2.
GUS (2018). Efekty wsparcia udzielonego podmiotom ekonomii społecznej ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego – etap I. Jachranka: GUS, http://stat.gov.pl/files/gfx/portalinformacyjny/pl/defaultstronaopisowa/6156/1/1/raport_efekty_wsparcia_efs.pdf.
Hausner J. (2008). „Ekonomia społeczna a rozwój”, Ekonomia Społeczna Teksty, nr 12. Warszawa: FISE.
Kalisiak-Mędelska M. (2015). Partycypacja społeczna na poziomie lokalnym jako wymiar decentralizacji administracji publicznej w Polsce. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.
KPRES (2014). Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej. Załącznik do uchwały nr 164 Rady Ministrów z dnia 12 sierpnia 2014 r. w sprawie przyjęcia programu pod nazwą „Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej”, M.P. 2016 poz. 811.
Małecka-Łyszczek M. (2017). Współpraca administracji publicznej z podmiotami ekonomii społecznej Aspekty administracyjnoprawne. Warszawa: Wolters Kluwer.
MRPiPS (2017a). Sprawozdanie z realizacji Krajowego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej (KPRES) za okres sierpień 2014 – grudzień 2015. Warszawa: MRPiPS.
MRPiPS (2017b). Wstępny projekt założeń do ustawy o ekonomii społecznej i solidarnej. Warszawa: MRPiPS, http://www.ekonomiaspoleczna.gov.pl/download/files/DOKUMENTY%20ROZNE/zalozenia_ustawa_ES_21.04.2017.pdf.
MRPiPS (2018a). Sprawozdanie z realizacji Krajowego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej (KPRES) za rok 2016. Warszawa: MRPiPS.
MRPiPS (2018b). Krajowy Program Rozwoju Ekonomii Społecznej na lata 2014–2023. Ekonomia Solidarności Społecznej. Warszawa: MRPiPS, http://www.ekonomiaspoleczna.gov.pl/download/files/EKONOMIA%20SPOLECZNA/aktualizacja_KPRES/Projekt_KPRES.pdf (dostęp: 18.12.2018).
Partnerstwo na rzecz instytucjonalizacji ekonomii społecznej (2013). Publikacja podsumowująca prace Zespołu do Spraw Rozwiązań Systemowych w Zakresie Ekonomii Społecznej oraz funkcjonujących w jego ramach Grup tematycznych w latach 2009–2012. Warszawa: Zespół do Spraw Rozwiązań Systemowych w Zakresie Ekonomii Społecznej, http://www.ekonomiaspoleczna.gov.pl/download/files/EKONOMIA%20SPOLECZNA/Publikacje/Publikacja_podsum.pdf (dostęp: 18.12.2018).
Praszkier R., Nowak A. (2015). Przedsiębiorczość społeczna. Teoria i praktyka. Warszawa: Wolters Kluwer.
Roelants B., Sanchez Bajo C. (2002). „A basic overview of the social economy”, w: B. Roelants, Preparatory Dossier to the First European Social Economy Conference in Central and Eastern Europe, Praha Social Economy 2002, Enlarging the social economy, Prague 24-25 October, CECOP.
Sobczak M.J. (2016). Wykluczenie społeczne i inkluzja społeczna z wykorzystaniem podmiotów ekonomii społecznej w Polsce na przykładzie województwa łódzkiego. Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Małecka-Łyszczek M. (2018). „Ekonomia potencjału i oczekiwań – wybrane uwagi na tle Krajowego Programu Rozwoju Ekonomii Społecznej”, Ekonomia Społeczna, nr 2, s. 16-22, https://doi.org/10.15678/ES.2018.2.02.
 

 

PES-022018-03-MF

Ekonomia społeczna jako element polityki rynku pracy – polskie doświadczenia
Social economy as a component of labour market policy: The Polish experience

do pobrania/download PDF

Maciej Frączek
Katedra Administracji Publicznej
Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie
ul. Rakowicka 16, 31-510 Kraków
e-mail: Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.

DOI: 10.15678/ES.2018.2.03

SŁOWA KLUCZOWE

polityki publiczne, polityka rynku pracy, ekonomia społeczna

KEYWORDS

public policies, labour market policy, social economy

STRESZCZENIE

Zmiany zachodzące na współczesnym rynku pracy implikują konieczność poszukiwania w ramach polityki publicznej nowych sposobów rozwiązywania problemów w sferze zatrudnienia. Jedną z takich możliwości jest wykorzystanie potencjału aktywizującego tkwiącego w podmiotach ekonomii społecznej. Celem artykułu jest pokazanie w wymiarze konceptualnym i operacyjnym wspólnej przestrzeni działań ekonomii społecznej i polityki rynku pracy osadzonych w polskiej praktyce. W pracy wykorzystano analizę polskiej literatury przedmiotu z zakresu ekonomii społecznej i polityki rynku pracy, dokonano także przeglądu Krajowych Programów Działań na rzecz Zatrudnienia pod kątem uwzględniania w nich działań PES. Prowadzone rozważania prowadzą do wniosku, że ekonomia społeczna jest już w pewnej części zinstytucjonalizowanym elementem polityki rynku pracy w Polsce, acz nadal zmiennym i ciągle poszukującym swojego klarownego osadzenia na mapie polityk publicznych.

ABSTRACT

Changes of the modern labour market imply the necessity to look for new solutions to solving problems in the area of employment as a part of public policy. One of such possibilities is using the activating potential of social economy entities. The aim of the article is to show the common area of the social economy activities and labour market policy embedded in Polish practice in a conceptual and operational dimension. The author uses the analysis of social economy and labour market policy found in Polish literature and also overviews the National Action Plans for Employment taking into account aspect of social economy activities. The study concludes that the social economy is already partially institutionalized element of the labour market policy in Poland, however it is still unstable and constantly seeking its own lucid imprint on the map of public policies.

LITERATURA / REFERENCES

Boni M. (2007). „Konteksty ekonomii społecznej”, w: J. Staręga-Piasek (red.), Ekonomia społeczna. Perspektywa rynku pracy i pomocy społecznej (s. 47–64). Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.
Czternasty W. (2014). „Idee i wartości spółdzielcze w rozwoju ekonomii społecznej”, Przegląd Zachodniopomorski, z. 3, vol. 1, s. 69–83.
DES [2018]. Krajowy Fundusz Szkoleniowy. MRPiPS, Departament Ekonomii Społecznej i Socjalnej, http://www.ekonomiaspoleczna.gov.pl/Krajowy,Fundusz,Szkoleniowy,4091.html (dostęp: 13.12.2018).
Eurostat (2013). Labour market policy statistics – Methodology 2013. Luxembourg: Eurostat, European Commission.
Frączek M., Laurisz N. (2012). „Ekonomia społeczna a rynek pracy”, w: M. Frączek, S. Mazur, J. Hausner (red.), Wokół ekonomii społecznej (s. 157–176). Kraków: MSAP UEK.
Gosk I., Huszcza M., Klaus M., Likhtarovich K. (2006). Ekonomia społeczna jako aktor rynku pracy. Warszawa: FISE.
GUS (2017). Centra integracji społecznej, kluby integracji społecznej, zakłady aktywności zawodowej i warsztaty terapii zajęciowej w 2016 r. Notka informacyjna. Warszawa: GUS.
GUS (2018a). Sektor non-profit w 2016 r. Stowarzyszenia, fundacje, społeczne podmioty wyznaniowe, samorząd gospodarczy i zawodowy. Warszawa, Kraków: GUS, US w Krakowie.
GUS (2018b). Spółdzielnie socjalne w 2016 r. Informacja sygnalna. Warszawa: GUS.
Kaszyński H. (2007). „Ekonomia społeczna i praca socjalna. Razem czy osobno?”, w: J. Staręga-Piasek (red.), Ekonomia społeczna. Perspektywa rynku pracy i pomocy społecznej (s. 65–85). Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.
Katoła A. (2013). „Ekonomia społeczna a ograniczenie bezrobocia w kontekście zrównoważonego rozwoju”, Handel Wewnętrzny, nr 6A, t. 2, s. 157–169.
Mazur S., Pacut A. (red.) (2008). Ekonomia społeczna a publiczne służby zatrudnienia w Polsce – zasady, perspektywy i kierunki współpracy. Poradnik. Warszawa: FISE.
Mikołajczak P., Czternasty W. (2017). „Współczesne wyzwania nowej ekonomii społecznej”, Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze, nr 7, s. 237–249.
KPDZ (2007, 2008, 2010, 2012, 2015, 2018). Krajowy Plan Działań na rzecz Zatrudnienia na rok 2007, 2008, lata 2009–2011, 2012–2014, 2015–2017, rok 2018. Warszawa: MPiPS/MRPiPS.
MRPiPS (2018b). Czym jest ekonomia społeczna i solidarna, https://www.gov.pl/web/rodzina/ekonomia-spoleczna-i-solidarna-1 (dostęp: 14.12.2018).
Orczyk J. (2012). „Ekonomia społeczna a polityka społeczna”, w: M. Frączek, S. Mazur, J. Hausner (red.), Wokół ekonomii społecznej (s. 177–192). Kraków: MSAP UEK.
Pach J., Kowalska K., Śliwa R. (2017). „Zarys problematyki ekonomii społecznej jako propozycji podejścia do wzmacniania dobrobytu gospodarczego”, Przedsiębiorczość – Edukacja, nr 13, s. 340–351.
Pieniążek A. (2013). „Ekonomia społeczna – odpowiedź na problemy współczesnego rynku pracy”, Humanities and Social Sciences, t. 20, nr 4, s. 111–121.
Sałustowicz P. (2007). „Pojęcie , koncepcje i funkcje ekonomii społecznej”, w: J. Staręga-Piasek (red.), Ekonomia społeczna. Perspektywa rynku pracy i pomocy społecznej (s. 21–46). Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.
 Samitowska W. (2012). „Ekonomia społeczna wobec wyzwań rynku pracy”, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu. Ekonomia, nr 245, s. 432–442.
Solecki S. (2016). „Potencjał podkarpackiej ekonomii społecznej wobec niedoskonałości regionalnego rynku pracy”, Przedsiębiorstwo i Region, nr 8, s. 112–122. Staręga-Piasek J. (red.) (2007a). Ekonomia społeczna. Perspektywa rynku pracy i pomocy społecznej. Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.
Staręga-Piasek J. (2007b). „Ekonomia społeczna ku pomocy społecznej”, w: J. Staręga-Piasek (red.), Ekonomia społeczna. Perspektywa rynku pracy i pomocy społecznej (s. 13–20). Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.
Węgrzyn M., Wiśniewska A. (2008). „Ekonomia społeczna a rynek pracy”, w: S. Mazur, A. Pacut (red.), Ekonomia społeczna a publiczne służby zatrudnienia w Polsce – zasady, perspektywy i kierunki współpracy. Poradnik (s. 169–193). Warszawa: FISE.
Wiśniewski Z. (1994). Polityka zatrudnienia i rynku pracy w Republice Federalnej Niemiec. Toruń: UMK.
Żukiewicz A. (2007). „Bezrobocie i bezrobotni – reintegracja społeczna i zawodowa”, w: J. Staręga-Piasek (red.), Ekonomia społeczna. Perspektywa rynku pracy i pomocy społecznej (s. 86–101). Warszawa: Instytut Rozwoju Służb Społecznych.

SUGEROWANE CYTOWANIE / SUGGESTED CITATION

Frączek M. (2018). „Ekonomia społeczna jako element polityki rynku pracy – polskie doświadczenia”, Ekonomia Społeczna, nr 2, s. 23-32, https://doi.org/10.15678/ES.2018.2.03.